Czym jest CITES?
CITES to skrót od angielskiej nazwy oznaczającej Konwencję o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem (konwencja waszyngtońska). To międzynarodowa umowa pomiędzy rządami, której celem jest ochrona roślin i zwierząt zagrożonych wyginięciem. Pozwala kontrolować, czy handel przedstawicielami tych gatunków nie zagraża ich przetrwaniu.
Jakie rośliny i zwierzęta obejmuje konwencja waszyngtońska (CITES)?
Przepisy CITES obejmują rośliny i zwierzęta oraz produkty z nich wykonane, takie jak instrumenty muzyczne, suszone zioła oraz egzotyczne artykuły skórzane.
Jak dowiedzieć się, czy wysyłane produkty są objęte konwencją CITES?
Należy sprawdzić, czy wysyłane towary nie są objęte jedną z trzech kategorii ochrony (zdefiniowanych w załącznikach) wyszczególnionych na oficjalnej liście CITES. Każdy produkt roślinny lub zwierzęcy znajdujący się na liście wymaga innego certyfikatu CITES.
Jakie są kategorie gatunków CITES?
Gatunki CITES są wyszczególnione w trzech załącznikach, które różnią się poziomem ochrony.
Załącznik I do konwencji CITES
Obejmuje gatunki zagrożone wyginięciem. Handel okazami należącymi do tych gatunków jest dozwolony wyłącznie w wyjątkowych okolicznościach. Wśród 600 zwierząt i 300 roślin chronionych w ramach tej umowy znajdują się między innymi gepardy, pandy, pływacze szare oraz zębolity olbrzymie.
Załącznik II do konwencji CITES
Ta kategoria obejmuje gatunki, które nie są bezpośrednio zagrożone wyginięciem, ale handel nimi musi podlegać kontroli. Ma to na celu zapobiegać postępowaniu zagrażającemu ich przetrwaniu.
Jest to największa lista zawierająca 1400 gatunków zwierząt i 2500 roślin. Znajdują się na niej m.in. żyrafy, hipopotamy, węgorze europejskie oraz kilka rodzajów pijawek lekarskich.
Załącznik III do konwencji CITES
Ta kategoria obejmuje gatunki chronione przynajmniej w jednym kraju, który zwrócił się do innych sygnatariuszy konwencji CITES o pomoc w kontroli handlu. Wśród 270 gatunków zwierząt i 30 roślin na tej liści znajduje się kilka rodzajów koralowców, salamandra algira oraz przedstawiciele rodziny tukanowatych.
Jakie dokumenty CITES musi dostarczyć nadawca?
Nadawca musi dostarczyć certyfikat eksportowy CITES. Warto złożyć wniosek o ten dokument na długo przed wysyłką — nawet przed finalizacją sprzedaży.
Należy się upewnić, że nazwa naukowa gatunku zwierzęcia lub rośliny na certyfikacie CITES jest taka sama, jak określenie zastosowane na fakturze handlowej. Na fakturze handlowej należy też podać numer certyfikatu CITES.
Jak uzyskać certyfikat CITES?
W każdym kraju istnieje organ rządowy odpowiedzialny za konwencję CITES. Wniosek należy składać zgodnie z wymogami opisanymi w witrynie tej instytucji. Dane kontaktowe narodowych organów zajmujących się konwencją CITES dostępne są w katalogu CITES.
Gdzie należy umieścić oryginalny certyfikat eksportowy CITES?
Oryginalny certyfikat eksportowy CITES należy umieścić w środku przesyłki. Nadawca powinien udostępnić odbiorcy i przewoźnikowi kopię cyfrową.
Jak oznaczyć przesyłkę zawierającą towary CITES?
Paczka zawierająca produkty z listy CITES powinna zostać w sposób widoczny oznaczona na zewnątrz. Przewoźnik powinien zapewnić Ci żółtą naklejkę CITES.
Jakie dokumenty CITES musi dostarczyć odbiorca?
Jeśli importujesz towary CITES, poproś nadawcę z wyprzedzeniem o kopię dokumentu eksportowego CITES. Jest on potrzebny podczas składania wniosku o certyfikat importowy CITES do krajowego organu odpowiedzialnego za konwencję CITES.
Odprawa celna towarów CITES
Zadbaj o to, aby przekazać przewoźnikowi oryginalny certyfikat importowy CITES zanim przesyłka dotrze do odprawy celnej.
Kontrola celna może zająć dużo czasu, w związku z czym należy się do niej dobrze przygotować.
Gdy przesyłka trafi do odprawy, nie będzie już można złożyć wniosku o certyfikat CITES. Towary z brakującymi, niedostarczonymi na czas lub nieprawidłowymi dokumentami zostaną skonfiskowane przez służby celne.
O czym jeszcze należy pamiętać?
Należy też pamiętać, że CITES to umowa pomiędzy państwami, która nie zastępuje krajowych przepisów prawa ustanowionych przez organy rządowe, takie jak USDA w Stanach Zjednoczonych, AAFC w Kanadzie, DEFRA w Wielkiej Brytanii czy BICON w Australii.
Handel niektórymi zwierzętami i roślinami nie jest dozwolony z krajami, które nie podpisały konwencji CITES. Państwa, które przystąpiły do umowy, wyszczególniono na liście krajów na stronie CITES.
Ta strona ma na celu dostarczenie ogólnych informacji na temat wysyłki. Jeśli nie masz pewności jakie wymagania obowiązują w przypadku Twojej wysyłki, skontaktuj się z przewoźnikiem. Przed wysyłką zapoznaj się z przepisami i zasadami obowiązującymi w kraju nadania i w kraju docelowym przesyłki. Informacje te znajdziesz na stronach rządowych.